ย้อนอดีต...ท่องประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา (ตอนที่ ๒๖)

ตอนที่ ๒๖ : ความอัศจรรย์ของสังเวชนียสถาน

ภายหลังจากพระพุทธองค์ทรงปลงอายุสังขาร ณ ปาวาลเจดีย์ พระผู้มีพระภาคเจ้าพร้อมด้วยพระภิกษุสงฆ์หมู่ใหญ่ ได้เสด็จไปตามลำดับจนถึงสาลวันของพวกเจ้ามัลละ อันเป็นทางเข้ากรุงกุสินารา ณ ที่แห่งนั้น พระพุทธองค์ได้ตรัสถึง สังเวชนียสถาน ดังใจความใน มหาปรินิพพานสูตร ที่ว่า

“อานนท์ สังเวชนียสถาน ๔ แห่งนี้เป็นสถานที่ที่กุลบุตรผู้มีศรัทธาควรไปดู ภิกษุ ภิกษุณี อุบาสก อุบาสิกา ผู้มีศรัทธาจะมาดู ด้วยระลึกว่า ‘ตถาคตประสูติในที่นี้’ ... ว่า ‘ตถาคตได้ตรัสรู้อนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณในที่นี้’ ... ว่า ‘ตถาคตประกาศธรรมจักรอันยอดเยี่ยมในที่นี้’ ... ว่า ‘ตถาคตได้เสด็จดับขันธปรินิพพานด้วยอนุปาทิเสสนิพพานธาตุในที่นี้’

อานนท์ ชนเหล่าใดเหล่าหนึ่งจาริกไปยังเจดีย์จักมีจิตเลื่อมใส ตายไป ชนเหล่านั้นทั้งหมดหลังจากตายแล้วจะไปเกิดในสุคติโลกสวรรค์” (ที.มหา. ๑๐/๒๐๒/๑๕๑ แปล.มจร)

สังเวชนียสถานทั้ง ๔ แห่งนี้ กล่าวคือ สถานที่ประสูติ ตรัสรู้ แสดงพระปฐมเทศนา และปรินิพพาน นั่นเอง โดยทั่วไปเมื่อเราเห็นคำว่า สังเวช ในภาษาไทย มักจะเป็นความหมายที่สื่อไปในทางลบ เช่น สมเพช สงสาร หดหู่ แต่แท้ที่จริงแล้ว คำว่า สังเวช ในภาษาบาลียังมีอีกความหมาย คือ พรั่งพร้อมกำลังใจ (สํ+เวค) ดังนั้น คำว่า สังเวชนียสถาน นอกจากจะหมายถึง ถิ่นสถานที่ทำให้เกิดความสลดใจ ยังหมายถึง ถิ่นสถานที่ทำให้เกิดกำลังใจอันพรั่งพร้อม อีกด้วย เพราะแม้พระพุทธองค์ผู้เพียบพร้อมด้วยพระพุทธคุณ ๙ ประการ ก็ยังไม่อาจหลีกพ้นจากความตาย (ดับขันธปรินิพพาน) ไปได้ ไฉนเลยปุถุชนเช่นเราจะสามารถหลีกหนีไปได้ เมื่อความสลดใจดังกล่าวได้เกิดขึ้นแล้ว ย่อมทำให้เกิดกำลังใจในการสั่งสมคุณงามความดีและความไม่ประมาทในการดำเนินชีวิตอีกด้วย

นอกจากนี้ สังเวชนียสถานทั้ง ๔ แห่ง ยังเป็นสถานที่รวมตัวและรวมใจของพุทธบริษัท อันจะทำให้เกิดความเจริญใจ เปรียบประดุจราวกับได้เข้าเฝ้าต่อหน้าพระพักตร์ของพระผู้มีพระภาคเจ้า ยากที่จะมีสถานที่ใดในโลกที่ประกอบด้วยความสลดสังเวชใจ ควบคู่ไปกับการเกิดกำลังใจในการสั่งสมคุณงามความดีอันไม่มีประมาณในเวลาเดียวกัน จึงนับเป็นความอัศจรรย์อีกประการของสังเวชนียสถานทั้ง ๔ แห่งในพระพุทธศาสนา

เรื่อง : พระมหาพงศ์ศักดิ์ ฐานิโย, ดร.
ภาพ : พระณัฏฐวัฒน์ ณฏฺฐิโต (พ.เปรม)
วารสารอยู่ในบุญ ฉบับที่ ๒๐๖ ประจำเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๓

คลิกอ่านบทความได้ที่นี่ https://dhamma-media.blogspot.com/2020/01/his26.html

***สามารถนำไปเผยแพร่ได้ แต่ขอให้ใส่ Cr. ผู้เขียนด้วย***

คลิกอ่านวารสารอยู่ในบุญในรูปแบบของ PDF
https://drive.google.com/file/d/1RSx-Qbxm71PS6hU878B5yH6ENPJ6kB3_/view

คลิกอ่านวารสารอยู่ในบุญในรูปแบบของ E-book

http://dhammamedia.org/YNB%202563/206%20YNB_6302/206%20YNB%20FEB%20%2063.html

คลิกอ่านแต่ละบทความของวารสารอยู่ในบุญ ฉบับที่ ๒๐๖ ประจำเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๓ ได้ที่นี่