ทำธุรกิจแสวงหาผลกำไร บาปหรือไม่?

คำถาม

นักธุรกิจที่มุ่งแสวงหาผลกำไรเป็นหลัก จะมีบาปกรรมติดตัวไปหรือไม่

คำตอบ

ถ้าค้าขายแล้วไม่เอากำไร จะกินอะไรกัน ค้าขายก็ต้องเอากำไรเป็นธรรมดา แต่ว่าที่ไม่ธรรมดาก็มีอยู่เหมือนกัน คือ ค้าขายสิ่งที่ต้องห้าม ตรงนี้ค้าแล้วจะเอากำไรหรือไม่เอากำไรก็บาป เพราะเป็นสิ่งที่ต้องห้าม อาชีพที่ต้องห้ามมีอะไรบ้าง ก็อาชีพค้าอาวุธเอาไว้ฆ่ากัน, ค้ามนุษย์ เช่นค้าข้าทาส, ค้ายาพิษ เช่น พวกยาฆ่าแมลงหรือยาเบื่อต่าง ๆ หรือค้ายาเสพติด

การค้าในสิ่งที่ไม่ควรค้าอย่างนี้ อย่างไรก็เป็นบาป อย่าว่าแต่ค้าเลย เอาสิ่งเหล่านี้ไปแจกเขาก็เป็นบาป เห็นเดี๋ยวนี้วันเกิดชอบเอาเหล้าไปเป็นของขวัญให้คนโน้นคนนี้ บาปทั้งนั้นแหละ ตอนยังไม่กินเหล้ายังพูดรู้เรื่อง พอกินเข้าไปพูดไม่รู้เรื่องแล้วเพราะเมา เพราะฉะนั้นการค้าเหล้า แจกเหล้า หรือเลี้ยงเหล้ากัน คือการแจกความโง่ แจกนรกให้กัน อย่างนี้แค่แจกก็เป็นบาป เพราะฉะนั้นไม่ต้องพูดว่าเอาไปค้าแล้วมีกำไรหรือขาดทุน บาปทั้งนั้น ประเด็นนี้ต้องชัดด้วย ค้าในสิ่งที่ทำให้ความเป็นคนของผู้อื่นเสียหายไป บาปทั้งนั้น จัดเป็นอาชีพต้องห้าม

ถ้าค้าในสิ่งที่ควรค้า ไม่ได้ทำลายใคร อยากจะค้าอะไรก็ค้าไป แล้วเราจะเอากำไรก็เรื่องของเรา ใครติไม่ได้ แต่อย่างไรก็ตาม มีข้อที่ควรระวังว่า มีสินค้าอยู่ ๔ ประเภท ที่ใคร ๆ จะค้าและเอากำไรก็ไม่ว่ากัน แต่ว่าอย่าเอากำไรเกินควร ถ้าเกินควรจะก่อความเดือดร้อนให้กับคนส่วนรวม ตรงนี้ ก็เป็นบาป เพราะเกิดจากอกุศลจิตของเราที่อยากจะให้เขาเดือดร้อน

สินค้าเกี่ยวกับปัจจัย ๔ ที่ต้องระวังมีอะไรบ้าง

๑. อาหาร

๒. เสื้อผ้า เครื่องนุ่งห่ม

๓. ที่อยู่อาศัย คือบ้านเรือน ตลอดจนวัสดุก่อสร้าง

๔. ยารักษาโรคภัยไข้เจ็บ

๔ อย่างนี้ ถ้าใครค้าขายเอากำไรเกินเหตุ หรือเข้าข่ายกักตุน นี่คือเจตนาที่จะให้เพื่อนร่วมโลกเดือดร้อนเสียหาย ตรงนี้ก็ขอบอกว่าอย่าทำเลย นรกจะกินหัวเอา ถึงแม้ว่าการค้าขายหรือกักตุนสิ่งเหล่านี้ด้วยการโก่งราคาอย่างที่ว่ามา อาจจะไม่ผิดกฎหมายของบ้านเมืองนั้น ๆ แต่ว่าอย่าไปทำ ทำแล้วจะเป็นบาปติดตัว เกิดไปอีกกี่ภพกี่ชาติเบื้องหน้า ไม่ว่าบังเกิดในภพไหน ๆ เดือดร้อนตลอดชาติ

แต่ว่าสินค้าบางอย่าง โก่งราคาได้โก่งเข้าไปเถิด พวกของฟุ่มเฟือยต่าง ๆ อยากจะโก่งราคา เอากำไรเยอะ ๆ ไม่มีใครว่ากัน เพราะเป็นของฟุ่มเฟือย ไม่จำเป็น เช่น พวกเพชรนิลจินดา อยากจะตั้งราคาเท่าไร ตั้งเข้าไปเถิด ถ้าเขาซื้อละก็ แพงเท่าไรอย่าไปกลัว ใครติเราไม่ได้ หรือน้ำหอมที่เราค้นสูตรมาได้ ช่างหอมแสนจะวิเศษเหลือเกิน ถ้าเขายินดีจะจ่ายให้เราละก็ โก่งราคาเข้าไปเถิด จะได้รวยเร็ว ๆ รวยแล้วรีบเอามาทำบุญก็แล้วกัน อย่างนี้เข้าท่า

เพราะฉะนั้นคำตอบสั้น ๆ ว่า ค้าขายเอากำไรแล้วบาปไหม? คือ ถ้าค้าขายเอากำไร พอเหมาะพอควรก็ไม่บาป และถ้าอยากจะให้รวยเป็นพิเศษ อยากจะโก่งราคาให้สูง ๆ ก็มีทั้งที่บาปและไม่บาป ถ้าไปค้าขาย ไปโก่งราคา ไปกักตุนสิ่งที่เป็นความจำเป็นในการยังชีพ สิ่งนั้นบาป อย่าทำ แต่ว่าถ้าสิ่งนั้นเป็นของฟุ่มเฟือย แต่ใคร ๆ ก็อยากได้ อยากประมูลแข่งกัน แพง ๆ ด้วย อย่างนี้โก่งราคาได้ ไม่บาป

Cr. หลวงพ่อตอบปัญหา

วารสารอยู่ในบุญ  ฉบับที่ ๑๐๔  เดือนมิถุนายน  พ.ศ. ๒๕๕๔