การกลับมาของมหาวิทยาลัยนาลันทา... ศูนย์กลางแห่งพุทธปรัชญาเมื่อ ๘๐๐ ปีก่อน

ภาพจาก : Wikimedia  Commons

มหาวิทยาลัยนาลันทา (ค.ศ. ๔๑๓-๑๑๙๓) หนึ่งในมหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียงที่สุดในอินเดียนับแต่ครั้งอดีต  เปิดตัวอย่างเป็นทางการใหม่อีกครั้ง ภายหลังหยุดการเรียนการสอนมานานกว่า ๘๐๐ ปี  ซากปรักหักพังของมหาวิทยาลัยนาลันทาทั้งใหม่และเก่าตั้งอยู่ภายในบริเวณศาสนสถานและโบราณสถานอันศักดิ์สิทธิ์ ครอบคลุมพุทธคยาซึ่งเป็นสถานที่ตรัสรู้ธรรมของพระพุทธองค์ ในเมืองราชคฤห์  รัฐพิหาร ศูนย์กลางของแคว้นมคธ ที่รู้จักกันดีว่า เป็นแหล่งฟูมฟักภูมิปัญญาและการเมืองการปกครอง ทั้งยังเป็นศูนย์กลางของศาสนาฮินดู และที่สำคัญคือเป็นถิ่นกำเนิดแห่งพระพุทธศาสนา

มหาวิทยาลัยนาลันทาถือเป็นแหล่งประเทืองปัญญาคล้ายกับแหล่งการศึกษาสมัยโบราณยุคเฮลเลนิสติกอย่างกรุงเอเธนส์และอเล็กซานเดรีย  มหาวิทยาลัยนาลันทาได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นศูนย์กลางการศึกษาพุทธปรัชญาในสมัยคุปตะอันเป็นยุคทองแห่งศิลปวัฒนธรรม และต่อมากลายมาเป็นแหล่งเรียนรู้ ศาสตร์แขนงต่าง ๆ โดยมีชื่อเสียงเป็นพิเศษในทางคณิตศาสตร์และอายุรศาสตร์  เช่นเดียวกับมหาวิทยาลัยของคริสต์ศาสนาในยุคกลาง

ในอดีตหลักสูตรการศึกษาทางพุทธศาสนาที่แข็งแกร่งของมหาวิทยาลัยนาลันทาดึงดูดผู้ใคร่ต่อการศึกษาจำนวนมากมายจากทั่วสารทิศ เช่น จีน เกาหลี ญี่ปุ่น ทิเบต มองโกเลีย ตุรกี ศรีลังกา และเอเชียบูรพา ก่อให้เกิดความเป็นสากลนิยมและการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ข้ามวัฒนธรรม กล่าวกันว่าในครั้งนั้นมีนักศึกษาเป็นจำนวนนับหมื่น ครูอาจารย์กว่า ๒,๐๐๐ คน มีห้องสมุดบรรจุตำรับตำรานับแสน ๆ เล่ม

น่าเสียดายที่มหาวิทยาลัยนาลันทาถูกทำลายลงในปี ค.ศ. ๑๑๙๓ จากการรุกรานของกองทัพมุสลิมที่นำโดย Muhammad of Ghor  ซึ่งทำให้เจ้าผู้ปกครองชาวฮินดูในขณะนั้นต้องพ่ายแพ้ในระหว่างทำการรบครั้งที่ ๒ ในปี ค.ศ. ๑๑๙๒ ส่งผลให้อินเดียตอนเหนือแนวลุ่มน้ำคงคาถูกปล่อยให้ว่างเปล่า ขาดการดูแล และในปี ค.ศ. ๑๑๙๓ แม่ทัพแห่งเติร์ก  Bakhtiyar  Khilji  ก็เข้าโจมตีมหาวิทยาลัยที่ไร้ปราการป้องกัน เพราะเหตุที่มิใช่แหล่งยุทธศาสตร์ทางการรบ

พงศาวดารแห่งเปอร์เซียบันทึกไว้ว่า  พระภิกษุจำนวนหลายพันรูปถูกเผาทั้งเป็น และอีกหลายพันรูปถูกฆ่าด้วยการบั่นศีรษะ โดยมุ่งที่จะห้ำหั่นพระพุทธศาสนาอย่างถอนรากถอนโคน  การเผาทำลายห้องสมุดต้องใช้เวลานานหลายเดือน ควันจากการเผาไหม้ต้นฉบับตำรับตำราคลุ้งไปทั่วเป็นเวลาเนิ่นนาน ดั่งความมืดมนอนธการที่ปกคลุมหุบเขาลึก  ในครั้งนั้นบุคคลสำคัญของมหาวิทยาลัยนาลันทาต่างก็พากันหลบหนีไปยังทิเบต

การเปิดตัวของมหาวิทยาลัยนาลันทาในปีนี้ นับเป็นการรื้อฟื้นจิตวิญญาณแห่งนาลันทาในอดีตให้กลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง โดยมุ่งหวังให้เป็นแหล่งการศึกษานานาชาติที่มีหลักสูตรหลากหลาย  ทั้งนี้ได้รับการสนับสนุนจากบุคคลสำคัญ เช่น  Amartya  Sen เจ้าของรางวัลโนเบล สาขาเศรษฐศาสตร์ ปี ค.ศ. ๑๙๙๘ ในฐานะประธานองค์การก่อตั้งมหาวิทยาลัย  พร้อมทุนสนับสนุนจากรัฐบาลอินเดีย และ ๑๕ ประเทศในทวีปเอเชีย จำนวน ๕๐๐ ล้านดอลลาร์  แต่ทว่าการรวบรวมทุนยังไม่แล้วเสร็จ เนื่องจากยังขาดทุนสนับสนุนอีกมาก รวมถึงประสบปัญหาระบบงานราชการที่ล่าช้า ทำให้การก่อสร้างมหาวิทยาลัยนาลันทายังไม่เสร็จสมบูรณ์ในวันเปิดทำการกลางเดือนกันยายนปีนี้  ในอนาคตหากมหาวิทยาลัยนาลันทาสามารถดำเนินการราบรื่นเป็นไปตามแผนที่กำหนด ก็จะกลายเป็นการก้าวกระโดดที่สำคัญอีกก้าวหนึ่งของการศึกษาระดับอุดมศึกษาในประเทศอินเดีย เพราะเมื่อมีมหาวิทยาลัยทางพระพุทธศาสนาเกิดขึ้น ย่อมต้องมีการเรียนการสอนที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา ทั้งในแง่ประวัติศาสตร์ คำสอน รวมถึงการประยุกต์หลักธรรมคำสอนมาใช้  การเรียนการสอนคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าอย่างเป็นระบบเช่นนี้ จะเกิดขึ้นได้จำเป็นต้องมีทั้งผู้รู้ที่จะถ่ายทอดคำสอน และผู้ศึกษาที่ต้องการจะศึกษาหาความรู้ในพระพุทธศาสนา ซึ่งแน่นอนว่าจะส่งผลให้พระพุทธศาสนามีความเจริญรุ่งเรืองยิ่งขึ้นในอนาคต

มหาวิทยาลัยธรรมกาย แคลิฟอร์เนีย เป็นมหาวิทยาลัยพระพุทธศาสนาในระบบทางไกลที่เกิดขึ้นเป็นแห่งแรกของโลก จัดตั้งขึ้นโดยดำริของหลวงพ่อธัมมชโย  ตั้งแต่เดือนกันยายน พ.ศ. ๒๕๔๖ โดยมุ่งหวังที่จะให้ชาวโลกมีโอกาสศึกษาคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เพื่อนำหลักธรรมคำสอนไปใช้ในชีวิตประจำวัน และเพื่อสร้างความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์แบบให้เกิดขึ้น  ขณะนี้นับเป็นเวลาถึง ๑๑ ปีแล้ว ที่มหาวิทยาลัยมีส่วนช่วยในการให้ความรู้ทางด้านพระพุทธศาสนาและส่งเสริมการปฏิบัติตามหลักคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแก่ชาวโลกและจะยังคงพัฒนาต่อไปเพื่อเป็นมหาวิทยาลัยที่เป็นแหล่งเรียนรู้ศาสตร์แห่งการเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์แบบ จึงขอเรียนเชิญทุกท่านเข้ามาศึกษาพระพุทธศาสนาอย่างเป็นระบบ ด้วยการสมัครเป็นนักศึกษามหาวิทยาลัยธรรมกาย แคลิฟอร์เนีย ที่ชมรมประสานงาน DOU ข้างโรงเรียนพระปริยัติธรรม (วันจันทร์-เสาร์) และที่เสา N26, G6 สภาธรรมกายสากล  วัดพระธรรมกาย (วันอาทิตย์)..

จากบทความ 800 Years Later, an Ancient University Reopens in India

เว็ปไซต์ http://thediplomat.com แปลโดย พระมหาศักดา  มเหสกฺโข

Cr. พระมหาวุฒิชัย วุฑฺฒิชโย ป.ธ. ๙

วารสารอยู่ในบุญ  ฉบับที่ ๑๔๔  เดือนตุลาคม  พ.ศ. ๒๕๕๗ 

ความแตกต่างบนความเหมือนของการเกิดเป็นมนุษย์

เวลากับชีวิต

คลิกอ่าน DOU ความรู้สากลของวารสารอยู่ในบุญปี พ.ศ. ๒๕๕๗ ตามลิงก์ด้านล่างนี้
พระสถูปเจดีย์ คือ สัญลักษณ์แสดงความรุ่งเรืองของพระพุทธศาสนา
อโศกมหาราช...
ความอาภัพ ๑๘ ประการ
การทำบุญกับพระอรหันต์ในบ้าน
ความแตกต่างบนความเหมือนของการเกิดเป็นมนุษย์
เวลากับชีวิต
รู้จักมนุษย์ในจักรวาลวิทยา